Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi Sáng (SCMP), căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc ở Biển Đông có chiều hướng lắng dịu khi mà tân Tổng thống Philippines Duterte muốn tiếp cận Bắc Kinh bằng những phương pháp mềm mỏng, tích cực hơn, mở đường cho các cuộc thảo luận về tranh chấp chủ quyền.
Ông Duterte từng gọi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là một "nhà lãnh đạo tuyệt vời" sau khi ông Tập gửi điện mừng, bày tỏ quan điểm muốn quan hệ song phương giữa hai nước trở lại "quỹ đạo phát triển". Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cũng bày tỏ thái độ lạc quan trước khả năng mối quan hệ ấm dần lên với Manila.
  |
Theo giới phân tích, ông Duterte có lập trường trái ngược với người tiền nhiệm Benigno Aquino. Dưới thời ông Aquino, quan hệ Philippines-Trung Quốc trở nên căng thẳng, đặc biệt là sau khi Manila đệ đơn lên Tòa Trọng tài Thường trực (PCA), kiện yêu sách chủ quyền phi lý theo "đường lưỡi bò" do Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền hầu hết diện tích Biển Đông.Trung Quốc từ chối tham gia vụ kiện, tuyên bố không chấp nhận phán quyết của tòa, dự kiến sẽ được đưa ra trong tháng 6.
Chito Sta Romana, chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Trung Quốc của Philippines nhận định, ông Duterte có thể sẽ không từ bỏ vụ kiện, nhưng "không coi phán quyền của tòa là trở lại trong việc cải thiện quan hệ với Trung Quốc".
Theo ông Romana, Tổng thống mới đắc cử của Philippines là người thực tế, ông Duterte hiểu rằng giải quyết vấn đề tranh chấp chủ quyền sẽ rất mất thời gian. Thay vì giải quyết với Trung Quốc, ông Duterte muốn tập trung vào cải thiện "quan hệ kinh tế", ông Romana nhận định.
"Ông Duterte có kế hoạch xây dựng tuyến đường sắt ở Mindanao. Điều này có thể là động lực chính khiến nhà lãnh đạo Philippines muốn tiếp cận Trung Quốc", nhà phân tích nói. Trong chiến dịch vận động tranh cử hồi tháng 4, Duterte còn khẳng định sẽ đảo ngược chính sách của chính quyền Aquino về vấn đề tranh chấp trên Biển Đông với Trung Quốc.
Tờ Inquirer đưa tin, ông Duterte có thể sẽ đòi hỏi những đặc quyền, đặc lợi kinh tế từ phía Bắc Kinh, đổi lại, Manila sẽ nhượng bộ trong các tranh chấp chủ quyền. Richard Javad Heydarian, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học De La Salle ở Manila nói, ông Duterte nhìn nhận Trung Quốc như một đối tác quan trọng trong công cuộc phát triển quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư cơ sở hạ tầng.
Để làm được điều này, chính phủ của ông Duterte có thể sẽ ký bản giao ước về Biển Đông với Trung Quốc, thông qua hiệp định không chính thức hoặc thỏa thuận cùng khai thác tà nguyên, ông Heydarian nhận định.
Các nhà quan sát chính trị Trung Quốc cũng đồng ý rằng, lựa
"Một thỏa thuận thăm dò chung là điều thực tế. Trung Quốc từ lâu đã mong muốn hợp tác thăm dò với Philippines, ngay cả dưới thời ông Aquino", SCMP dẫn lời Xu Liping, giáo sư tại Viện nghiên cứu châu Á - Thái Bình Dương thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc nói.
Trong một dấu hiệu cải thiện quan hệ giữa hai nước, hồi tháng trước, chính quyền Philippines nói rằng ngư dân địa phương có thể đánh bắt cá tự do ở Bãi cạn Scarborough vì tàu tuần duyên Trung Quốc đã giảm cường độ hoạt động trong khu vực.
"Điều đó cho thấy Trung Quốc khá linh hoạt trong việc giải quyết tranh chấp chủ quyền với Philippines", ông Xu nói.
Theo ông Romana, Bắc Kinh có thể tận dụng động thái này để "tận dụng thời cơ để đưa ra một số lợi ích trước mắt" với Manila.
Nhận định này hoàn toàn có cơ sở bởi sau khi chính thức trở thành tổng thống đắc cử Philipppines, ông Duterte khẳng định sẽ không phụ thuộc vào Mỹ, đồng minh lâu năm của Manila và cũng là đối trọng với Trung Quốc. Ông Duterte cho biết sẽ độc lập hơn trong việc đối phó với Trung Quốc ở Biển Đông.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét